Otomatik şanzımanın en büyük özelliklerinden biri üretici firmaların en uygun hızlanma ve tork devirlerini hesaba katarak ayarladıkları vites değişim süreleri ile kullanıcı hatasından oluşabilecek sorunların en aza indirgenmesi ve aracın yakıt ekonomisine katkıda bulunması sağlanır.
Şanzımanın Tarihi
Esasında bu kelimenin aslı Fransızca ‘changement‘ kelimesidir ve ‘şanjman‘ diye okunur. Ancak zamanla bunun okunuşu ‘şanzıman, şanzuman’ gibi farklı telaffuzlara kaymıştır.
Changement; değişiklik anlamına gelmektedir. Vitesin değişmesiyle ilgili olduğu için Fransızlar bu şekilde bir terim kullanmıştır. Bizim şanzıman dediğimiz mekanize sistem için dünya çapında İngilizce ‘iletim, aktarma‘ anlamına gelen ‘transmission‘ terimi kullanılmaktadır.
Şanzımanın araç üzerindeki görevleri; aracın hareket etmesini sağlamak, araç boşta dururken motoru çalışır vaziyette tutmak, yolun durumuna göre uygun olan hızı ve torku ayarlamak, ekonomik sürüş ve aracı ileri ve geri manevra yapma özelliğine sahip tutmaktadır.
Şanzıman Bakımı
Otomobilinizin her parçası gibi otomatik şanzımanda bakıma gereksinim duyar. Aracın ve şanzımanın tipine göre yapılması gereken bakım süreleri aracın el kitabında bulunabilir. Genel olarak uygulanan bakım her 40.000 kilometrede yada 2 yılda bir şanzıman yağının ve filtresinin değiştirilmesidir. Özellikle römork bağlı, hızlı duruş kalkış yapan, dağ bayır inip çıkan sürücüler şanzıman yağının kontrolünü aksatmamalıdırlar. Şanzıman yağı değişimi aslında kendinizin bile yapabileceği, çok fazla teknik bilgi ve ustalık gerektirmeyen bir işlemdir, eğer aracınızla ilgilenmeyi seviyorsanız yağ değişimi sırasında eğlenebileceğinizi bile söylemek mümkün. Bunun için yapmanız gereken aracınızın bakımını yapan servisde ki ustadan bu işin nasıl yapıldığını uygulamalı olarak görmeniz.
Otomatik Vites Üzerindeki Harfler Ne Anlama Gelmektedir?
P- Park demektir. Bu konumda araç şanzımanı kilitlidir. Park ederken, uzun süreli duraklamalarda ve aracı ilk çalıştırdığımızda kullanırız.
R- Geri vites demektir. Geri gitmek için R konumuna alınıp kullanılır.
N- Araç boşta demektir. Manuel viteste aracı boşa atmakla aynıdır. Duraklamalarda ve beklemelerde kullanılabilir. Araç seyir halinde ilerlerken bu konuma alınmamalıdır. Yetersiz yağlamadan dolayı şanzımanda büyük sorunlar oluşabilir.
D- İleri sürüş demektir. İleri gitmek için kullanılan konumdur. Bu konumda aracın hızına görevitesler otomatik olarak değişir.
D4- İleri sürüş demektir. (D) konumuyla aynıdır. İleri gitmek için kullanılan vitestir. Bu konumdaaracın hızına göre vitesler otomatik olarak değişkenlik gösterir.
D3 veya 3- İleri sürüş demektir. İleri gitmek için kullanılan konumdur. Bu konumda aracın hızı en fazla 100 km. ye kadar çıkarılmalıdır. Şehiriçi kullanım bu konumda sürüş keyfi sağlayabilir.
1- İleri sürüş seçeneği. Bu konumda aracın hızı en fazla 30 km. ye kadar çıkarılmalıdır. Düşük hızlarda kullanım bu konumda olabilir.
2- İleri sürüş seçeneği. Bu konumda aracın hızı en fazla 60 km. ye kadar çıkarılmalıdır. Düşük hızlarda kullanım bu konumda olabilir.
L- İleri sürüş demektir. İleri gitmek için kullanılan vites konumudur. Bu konumda aracın hızı enfazla 30 km. ye kadar çıkarılmalıdır. Düşük hızlarda kullanım bu konumda da olabilir.
S veya O– Speed, Overdrive sürüş demektir. Seri kullanım veya spor kullanım amaçlıdır. Araç normal konumdayken devir aralığını düşük tutar ama araç S veya O butonuna alındığında vites geçişlerinde devir aralığını yüksek tutar ve aracın seri ve hızlı gitmesini sağlar. Yakıt tüketimi de bir hayli artış gösterir.
Kar butonu- Kaymayı önleme sürüş demektir. Aracın devirsiz bir şekilde kalkış yapmasını sağlar. Karlı, buzlu, yağmurlu ve kaygan zeminde konforlu ve güvenilir sürüş olanağı sağlar.